Schijnheiligheid is natuurlijk van overal en alle tijden maar de ene keer springt die wat duidelijker in het oog dan op een ander moment. Ik doel nu op het bezoek van de Emiraatse president Mohammed bin Zayed aan Washington. Dat was een heel plezierig bezoek! Het was het eerste van een president van deze Arabische Golfstaat aan de Verenigde Staten, ook al onderhouden de twee landen al tientallen jaren bijzonder goede relaties. Met name op militair gebied.
De samenwerking op defensiegebied begon in de zogeheten tankeroorlog in 1987, het een-na-laatste jaar van de Iraaks-Iraanse oorlog, met hulp bij de bescherming van Koeweitse tankers in en uit de Perzische Golf tegen Iraanse aanvallers. De Emiraten leverden vervolgens een bijdrage in zo goed als alle daaropvolgende Amerikaanse of door Amerika aangevoerde militaire operaties in het Midden-Oosten. Het land herbergt ongeveer 5.000 Amerikaanse militairen en vliegtuigen. Het koopt graag dure Amerikaanse wapens. Het normaliseerde in 2020 zijn betrekkingen met Israël, die wel officieel geen militair aspect hebben maar die wel door (Trumps) Amerika zijn geregeld en die door de regering-Biden als groot Amerikaans belang worden gekoesterd. Het is ook het enige Arabische land dat heeft gezinspeeld op een militaire deelname aan een internationale vredesmacht in Gaza als er ooit een einde komt aan de oorlog tussen Israël en Hamas.
Daarom was het nauwelijks een verrassing dat president Biden maandag 23 september na zijn ontmoeting met Mohammed bin Zayed bekendmaakte de Verenigde Arabische Emiraten te verheffen tot ‘Belangrijke Defensiepartner’. In die categorie beste militaire vrienden van Amerika zat tot dusverre nog maar één ander land, India. (Qatar werd dan weer recentelijk bestempeld als ‘uitzonderlijke partner’; de enige Golfstaat waarvan de burgers geen visum nodig hebben voor een bezoek aan de VS, maar dat is kennelijk iets heel anders.) Het Witte Huis deelde mee dat de nieuwe status van de Emiraten ,,ongekende samenwerking” meebrengt ,,door middel van gezamenlijke training, oefeningen en militair-tot-militaire samenwerking tussen strijdkrachten van de VS, de VAE, en India, alsmede andere militaire partners ten behoeve van regionale stabiliteit”.
Waarover hebben Biden en MbZ nog meer gepraat? Over een heleboel, zie de ellenlange verklaring van het Witte Huis. Over de toekomstige economische corridor van India naar Europa en over samenwerking in de ruimte – de eerste Arabische ruimtewandelaar was in 2023 een Emirati die opereerde vanuit het International Space Station van de NASA. Over AI en schone energie, en over al die akelige oorlogen in het Midden-Oosten en daarbuiten, Gaza, Libanon en Soedan.
Soedan! Het Witte Huis meldde dat de twee leiders het eens waren dat er ,,geen militaire oplossing kan zijn voor het conflict in Soedan”. En dat zij ,,onderstreepten dat alle partijen in het conflict moeten voldoen aan hun verplichtingen onder internationaal humanitair recht”. Jaja. Ik was dolgraag tijdens hun gesprek die spreekwoordelijke vlieg op de muur geweest, want heeft Biden de aanzienlijke Emiraatse wapenleveranties aan de Rapid Support Forces (RSF, de vroegere Janjaweed) van generaal Hemedti aan de orde gesteld? Die wapenleveranties helpen in Soedan de oorlog aan de gang houden die volgens Artsen zonder Grenzen ,,een van de ergste crises” vormt ,,die de wereld in tientallen jaren heeft gezien”.
Biden wist er in elk geval van. Nationale Veiligheidsadviseur John Kirby noemde de Emiraatse rol in Soedan toen hij het bezoek van MbZ aankondigde. En The New York Times onthulde twee dagen vóór Biden Mohammed bin Zayed ontving dat de Emiraten in Soedan ,,een dodelijk dubbel spel spelen”. Met aan de ene kant geld, wapens en drones om de meedogenloze strijdmacht van Hemedti aan de overwinning te helpen - want misschien niet goed voor de Soedanese burgers maar wel voor de Emiraatse economie - terwijl de Golfstaat zich aan de andere kant publiekelijk sterk maakt voor vrede, diplomatie en internationale hulp.
De Emiraten zijn eigenlijk helemaal niet zo’n goede bondgenoot, en dat weten de Verenigde Staten best. De beloofde levering van het modernste Amerikaanse gevechtsvliegtuig, de F-35, gaat vooralsnog niet door zolang de Emiraten niet drastisch afstand hebben genomen van militaire samenwerking met China. Washington heeft eerder ook sancties afgekondigd tegen diverse Emiraatse bedrijven die ondanks de oorlog in Oekraïne dual-use elektronica aan Rusland leverden. De Emiraten zitten trouwens vol met rijke Russen, van wie sommigen de Emiraatse nationaliteit hebben gekregen. Het stookt in de oorlog in Jemen, in de chaos in Libië en in de Hoorn van Afrika.
Maar ja, de jarenlange militaire samenwerking, de Amerikaanse basis in de Emiraten, de lucratieve wapenaankopen in het kader van de modernisering van de Emiraatse strijdkrachten en de relaties met Israël tellen in Washington kennelijk zwaarder.