Met de benoeming van een radicale kolonist als ambassadeur in de Verenigde Staten heeft de Israëlische premier Netanyahu deze week alvast ingespeeld op mooie tijden die er straks onder president Trump aanbreken. Nóg mooiere tijden, want president Biden is natuurlijk ook een hele goede vriend. Die wel af en toe moppert over te veel burgerdoden (meer dan 43.600 nu) in de Gazaoorlog – over de doden van de oorlog in Libanon (3.000) heb ik hem eigenlijk niet gehoord - en over te weinig voedsel- en andere hulp voor de bevolking. Maar druk om er ook iets aan te doen in de vorm van opschorting van wapenzendingen? Zeker niet.
Waar Netanyahu op uit is, en dat weerspiegelt de ambassadeursbenoeming van Yechiel Leiter, dat is steun van Trump voor annexatie van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook, die een definitief einde zou maken aan dat internationale gedram over de tweestatenoplossing en een Palestijnse staat naast Israël. Oost-Jeruzalem is in 1980 al geannexeerd. Niet dat Biden veel heeft gedaan om de sluipende de facto annexatie van sinds 1967 bezet gebied tegen te gaan. Ja, wat sancties tegen individuele en groepen kolonisten in de Westelijke Jordaanoever. Afgelopen maand was nog de Hilltop Youth doelwit van dergelijke sancties, een los georganiseerde groep extremisten die met grof geweld Palestijnen uit het Bijbelse Land van Israël probeert te verdrijven. Maar de sancties hebben tot dusverre bijzonder weinig effect, mede door de regeringssteun die minister van Financiën, Smotrich, zelf een radicale kolonist, de gesanctioneerden heeft toegezegd.
Ik geef u een paar cijfers als houvast: de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem tellen ongeveer 700.000 Israëlische kolonisten temidden van 3,3 miljoen Palestijnen (de Gazastrook wordt op afstand bezet na de ontmanteling van de nederzettingen in 2005). Google de Israëlische organisatie Peace Now voor de veranderingen in de afgelopen twee jaar onder de rechtsnationalistische regering-Netanyahu (en onder Biden). Onder andere:
o sinds juli vorig jaar een recordaantal van 43 nieuwe buitenposten, in tegenstelling tot reguliere nederzettingen ook onder de Israëlische wet eigenlijk illegaal;
o gevorderde plannen voor 8.600 nieuwe wooneenheden in nederzettingen;
o zeker 1360 gevallen van geweld van kolonisten tegen Palestijnse burgers, waarbij tien Palestijnen zijn gedood;
o verdubbeling van de begroting van het ministerie voor de Nederzettingen; verdrijving van Palestijnse gemeenschappen van hun land; sloop van Palestijnse gebouwen; en ga zo maar door.
Kolonisten en Netanyahu hebben Trumps verkiezingsoverwinning warm verwelkomd – Netanyahu heeft sinds 5 november al driemaal met de gekozen president gebeld. Bedenk dat Trump in zijn eerste termijn het traditionele Amerikaanse beleid terugdraaide waaronder de nederzettingen golden als in strijd met het internationaal recht (de Vierde Geneefse Conventie, die het een bezettingsmacht verbiedt haar burgers te vestigen in bezet gebied). Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo sprak destijds van ,,erkenning van de werkelijkheid op de grond”. Trump deed nog een paar meer dingen die Israël plezier deden, waaronder erkenning van de annexatie van de Syrische Golan en de verhuizing van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem. Nu gaat Netanyahu voor de hoofdprijs.
Toevallig heeft het Internationaal Gerechtshof in Den Haag op 19 juli juist bepaald dat de niet alleen de nederzettingen maar de hele Israëlische bezetting van Palestijns gebied onwettig is. Israël moet de bezetting zo snel mogelijk beëindigen, de bouw van en in nederzettingen staken en bestaande nederzettingen ontmantelen, en compensatie geven aan Palestijnen die land en eigendommen hebben verloren, aldus het Hof. Trump gaat zich hier vast niets van aantrekken - de uitspraak is niet bindend, en zelfs dan zou ik mijn geld niet op naleving zetten.
Maar steun voor annexatie gaat natuurlijk nog een stap verder dan niet-naleving van het advies van het Hof. Interessant in dit verband is of Trump-1’s ambassadeur in Israël, David Friedman, een nieuwe invloedrijke functie krijgt in Trump-2. Friedman heeft zojuist zijn boek One Jewish State, the Last, Best Hope to Resolve the Israeli-Palestinian Conflict uitgebracht, waarin hij betoogt dat Amerika ,,eerst en vooral gebaseerd op Bijbelse profetieën en waarden” de Israëlische annexatie van bezet gebied moet steunen. De Palestijnen kunnen, rechteloos, in de apartheidsstaat blijven als ze zich koest houden. Bij de presentatie van de Hebreeuwse uitgave van zijn boek in de nederzetting Nofim waren zes Israëlische ministers aanwezig.
De andere kant van de Eén-Israël-medaille is dat er geen sprake zal zijn van normalisering van Israëls betrekkingen met Saoedi-Arabië. De bloedige beelden van de verwoestende oorlog in Gaza in de Saoedische huiskamers hebben de Saoedische kroonprins gedwongen de voorwaarden voor officiële relaties met Israël aan te scherpen tot feitelijke stappen naar een Palestijnse staat. Maar houden de bestaande Emiraatse betrekkingen met Israël het? Ik gok: ja! Wapenleveranties aan een Soedanese schurkenmilitie, steun voor generaal Haftar in Libië, normalisering met de Syrische president Assad. Weinig (1,1 miljoen) potentieel boze staatsburgers en veel geld. De Emiraatse sterke man Mohammed bin Zayed kan het zich veroorloven te doen waarvan hij denkt beter te worden.