Steeds meer politici en analisten vragen zich niet alleen af wanneer Israëls oorlog tegen Hamas in Gaza klaar is maar ook met welk resultaat. Aan de ene kant omdat de internationale gemeenschap zachtjes zachtjes de druk opvoert op Israël om zijn extreme bloedvergieten onder burgers in de Gazastrook zo snel mogelijk te beëindigen, wat impliceert: met Hamas serieus verzwakt maar wel nog in leven.
Zelfs uit Washington beginnen voorzichtige geluiden te komen in die richting (hoewel de wapenleveranties aan Israël onverminderd doorgaan). Er zijn ,,veel te veel Palestijnen gedood, veel te veel hebben geleden in de afgelopen weken”, zei minister van Buitenlandse Zaken Blinken vrijdag. Dat krijgt hij wel erg laat in de gaten, zou u kunnen zeggen, een maand na het begin van de Israëlische bombardementen en na op dat moment zo’n 11.000 dode Palestijnen. Maar president Biden, en zonder diens instemming zegt Blinken dit soort dingen niet, kan het zich niet permitteren deze oorlog nog lang op deze manier te laten doorgaan en Amerika’s steun in de wereld en zijn eigen steun thuis te zien verdampen. Volgend jaar is wel verkiezingsjaar.
Aan de andere kant klinkt de vraag steeds luider: kán Israël deze oorlog winnen? En wat is eigenlijk winnen?
Op 8 oktober, direct na het gruwelijke bloedbad door Hamas was dat voor premier Netanyahu duidelijk. Hamas moest en zou worden uitgeroeid. Dat wil zeggen alle daders van en andere betrokkenen bij het bloedbad geliquideerd, plus alle militaire en politieke leiders en wie allemaal min of meer duidelijk met de beweging geassocieerd kan worden. Totale ontwapening van Hamas en een einde aan het bewind van Hamas in de Gazastrook. Voorgoed. Liefst maar niet noodzakelijkerwijs, zo lieten de rechtste ministers uit Netanyahu’s regering weten, samen met bevrijding van de 240 Israëlische gijzelaars in Hamas’ gevangenschap.
Het Israëlische leger is natuurlijk bij machte de hele Gazastrook te verpulveren, en alle 2,2 miljoen burgers de grens met Egypte over te jagen – vrijwillige emigratie naar het Westen, suggereerden twee rechtse parlementsleden in de Wall Street Journal als verteerbaar alternatief. Dat gaat niet gebeuren. Maar het is zo goed als onmogelijk met mildere middelen zal ik maar zeggen een in de maatschappij gewortelde organisatie uit te roeien. Zie Hezbollah in de Israëlische oorlog in Libanon van 2006, die eveneens met zeer grof geweld werd uitgevoerd. Of zelfs een niet-gewortelde groep als Islamitische Staat, die weliswaar haar jonge kalifaat verloor maar met name in Syrië en Irak en in de Sahel als terreurorganisatie actief blijft.
Het is een waarheid waarvan meer autoriteiten op extremistenjacht niet willen weten. Nota bene Amerika’s hoogste generaal, Charles Quinton Brown, waarschuwde vorige week daarnaast met zoveel woorden dat al die burgerdoden in een lange oorlog een nieuwe generatie van extremisten kan produceren. Dus Hamas-2. ,,Hoe langer dit doorgaat, des te moeilijker dit kan worden” voor Israël, zei hij.
In een vraaggesprek met Franceinfo onderstreepte de Franse expremier Dominique de Villepin precies hetzelfde: ,,Elk kind, elke vrouw die wordt gedood betekent méér terroristen.” Dus ,,wat Israël bereikt is precies het tegenovergestelde van wat het wil”. Interessant interview trouwens, geen meel in de mond zoals dat heet; kijk het terug!
Maar wat wil Israël? Vijf weken na Hamas’ uitbarsting blijft dat van Israëlische zijde nog onuitgesproken. Ja, veiligheid, dat spreekt vanzelf. Maar verder is vooral bekend wat betrokken partijen niet willen. De Amerikaanse bondgenoten willen niet weten van een Israëlische militaire aanwezigheid; Israël ook niet of toch wel? Een tijdje misschien militaire bezetting wegens de veiligheid (van Israël), aldus Netanyahu. Of een speciale legereenheid die bij elk onheil even de Gazastrook kan inwippen. In elk geval wil hij niet in plaats van Hamas een bewind van president Abbas’ Palestijnse Gezag die trouwens zelf zegt niet te willen. Een internationale vredesmacht? Bijvoorbeeld met Saoedi-Arabië erin? De Saoediërs moeten er niet aan denken. De oorlog in Jemen is nog niet eens klaar.
De Gazastrook was al een hel na zestien jaar Israëlische blokkade en alle bombardementen in die tijd. De huidige oorlog heeft van de 2,2 miljoen Gazanen er 1,5 miljoen ontheemd gemaakt, en honderdduizenden van hen hebben ook geen huis meer. Door de
haast totale Israëlische blokkade is er aan alles tekort. Hun ziekenhuizen worden bestookt want bestempeld als menselijk schild voor Hamas. De oorlog is nog niet voorbij en de winter komt eraan. Arme Gazanen. Niemand heeft een idee hoe verder.